De weerspiegeling in de ruit zegt genoeg. Ik schaam mij! Zo stom dat juist nu, tijdens deze training over het-goed-organiseren-van-je-werk, mijn laptop het opgeeft (en ik mijn oplader op kantoor heb laten liggen)... Redelijk hopeloos kijk ik de groep weer in.

Oordelen

En dan gaat het snel. Mijn eigen oordeel speelt op, ik kan ook níks. Ik wil mezelf verdedigen, en schiet naar de context, want die was toch ook zeker niet ideaal. Wat een stress had ik vanochtend . En het ligt ook vooral aan een ander, het was namelijk ZIJN schuld dat ik te laat vertrok (ja, dat verzacht het geheel wat). Dus ik begin me te verdedigen richting de groep, dat het vooral allemaal niet mijn schuld is. Dat is precies de kern van deze training: wat kan je zelf wél regelen?!

Verzachting

Eigenlijk bijzonder, hoe je eerst jezelf hard afrekent op wie je bent, en daarna verzachtende omstandigheden voor jezelf gaat aandragen. Waarom al dit gedoe in dat hoofd van je? Zou het niet mooi zijn wat liever naar jezelf te zijn, en er gewoon iets van mogen leren?

Reflecteren

Dat is het uitgangspunt van reflectie: je wilt leren van een situatie, en de volgende keer meer keuzemogelijkheid hebben in zo’n zelfde soort situatie. Reflecteren is een standaard onderdeel in leren binnen trainingen en coaching, maar niet altijd voldoende gekaderd om te komen tot goed leereffect. Ik hoor mijzelf nog wel eens zeggen, “schrijf een reflectie n.a.v. dit gesprek, ik ben benieuwd wat je meeneemt en hebt toegepast!” Ik vergeet dan uit te leggen wat een reflectie eigenlijk is en hoe je dit handig kan aanpakken.

Net als in die training over timemanagement… ik wil dat dit weggaat en niet nog eens gebeurt! Ik wil ervan leren, want eerlijk gezegd is het echt stom dat dit gebeurt. Dit is niet iets is dat ik vaker wil meemaken. Dus wat kan ik hier nou van leren? Momentje van reflectie!

STARR-model

Een prima model is de STARR. Wat was de Situatie, jouw Taak en wat heb je gedaan (Actie, Resultaat, Reflectie)?

Zelf hanteer ik graag de volgende iets-vrijere stappen, waar bij de startfocus ligt op je doel. Een ondergeschoven kindje binnen de wereld van reflecteren! Mijn doel was voorbeeldgedrag vertonen. Daar ging dus iets grondig mis.

De 4 stappen naar het vergroten van je lerend vermogen:

1. Doel – wat is je doel binnen deze context? Waartoe moet je gedrag dienen?
2. Gedrag – bedenk welk gedrag passend is, heb een plan.
3. Effect – had jouw gedrag het gewenste effect? En wees hier kritisch

Evalueer daarna. Wat doe je nu, nadat je gezien hebt wat het effect was? Pas je in de snelheid liever je doel aan? “Nee joh, laat maar, zo is het ook prima! Geeft niks!” Of: kan je bedenken welk ander gedrag ook passend was geweest in deze situatie en geef je jezelf nog een kans?

Mijn doel

Voor mij was het doel om professioneel over te komen en voorbeeldgedrag te vertonen. Bijpassend gedrag was niet me te verdedigen maar te leren van de keuzes die mijn gedrag veroorzaken. Effect is dan dat ik volgende keer anders kan handelen, door bijvoorbeeld bepaalde discussies niet in de ochtend te voeren voordat ik vertrek, of door bepaalde voorbereidingen de avond ervoor al te doen of door trainingen later op de dag te plannen.

Want dat het doel in dit voorbeeld wel blijft bestaan, dat lijkt me duidelijk.

Dus verander je gedrag, probeer iets nieuws uit. Dan kom je opnieuw in de Doel – Gedrag – Effect cyclus.

Ben jij nu ook dichter bij het effect gekomen? Top! Goed gedaan!