Wie wordt er wel eens wakker en denkt “vandaag ga ik eens even lekker in de weerstand”? Niemand toch? Ik in ieder geval niet. En toch kreeg ik laatst een keer de opmerking “ik heb het gevoel dat je in de weerstand zit”. Wat, wie?... ik? Hoezo ligt het probleem nu bij mij?

Ik ben juist gek op ontwikkelingen! Ik word gedreven door het creëren van beweging en sta juist heel erg open voor mogelijkheden. Overal zie ik kansen en alternatieven. Dus hoezo zit ik in de weerstand?

Het feit dat een ander mijn gedrag als weerstand bestempelde vond ik moeilijk.

Wat is weerstand?

Ik stelde gewoon een kritische vraag. Dat is geen weerstand. Dat is actief meedenken, onderzoeken en iets helder krijgen. Toch? Waarom ervaart een ander dat dan als ‘weerstand’?

Even een stapje terug; wat is weerstand? Letterlijk staat weerstand voor: ‘die keer dat je je verzet tegen iets of iemand’. Dat zegt niet heel veel over de precieze definitie. Bij veranderingen gaat het vaak over dat je een plan of idee niet begrijpt. Dat je niet kan overzien waar het heen gaat en of het wat oplevert, wat het van je vraagt en of je dat lukt.

Weerstand bestaat niet

Eigenlijk heb je dus gewoon nog een flink aantal vragen, voordat je mee kunt gaan met de ander. Dat klinkt al een stuk beter dan ‘je zit in weerstand’.

“Weerstand bestaat helemaal niet” hoorde ik laatst een organisatieveranderaar zeggen. ‘Dat is alleen maar het label wat we eraan hangen, om het probleem bij de ander leggen.

Wat is het probleem?

De ander zit ergens mee. En we vinden dan dat die er iets mee moet doen. Wij niet. En dus noemen we het weerstand. Terugkomende op mijn eigen weerstand; het was een spannende situatie. In het gesprek over een training wilde de ander snel zijn eigen actie doorzetten, het leek volkomen logisch allemaal. Kwam ik ineens met mijn vraag. Voor mijn gesprekspartner misschien wel een ongewenste tegenbeweging?

Is dat dan weerstand? Terwijl het gaat over de beperkte informatie die ik kreeg en de snelheid waarmee dat ging. Het perspectief dat nog niet duidelijk genoeg is. Bijna alle veranderingen, succesvolle en minder succesvolle, worden achteraf negatief beoordeeld op slechte communicatie.

Ongemak is vooruitgang

Weerstand is dus eigenlijk een gevoel van ongemak, waarmee je gevoel zegt dat er iets ontbreekt, niet klopt, niet helder is of je doet twijfelen. En dat je nog wat nodig hebt. Vandaar mijn kritische vraag, ik had nog antwoorden nodig. En wat tijd.

Ongemak, dat hoort bij iedere verandering. Het geeft aan dat er iets gebeurt. Dat er beweging is. Dat is wat er nodig is. Zonder ongemak geen beweging en zonder beweging geen verandering.

Kortom, misschien moeten we volgende keer gewoon zeggen: “ik merk wat ongemak bij je en dat is goed om te zien. Dan zitten we op de goede weg. Wat wil je nog meer weten?”